Ο Γιάννης Στεφανάκις που γεννήθηκε το 1951 είναι ένας πεισματάρης κρητικός που ξέρει να κερδίζει ό,τι βάλει στο μυαλό του με οδηγό δύο πράγματα: επιμονή και ταλέντο. Επιπλέον χαλάει την καλλιτεχνική πιάτσα γενικότερα γιατί εκτός της προβολής του προσωπικού του έργου ενδιαφέρεται και για τα κοινά παρεμβαίνοντας παντοιοτρόπως, πρωτοστατώντας σε καλλιτεχνικές εκδόσεις ή περιοδικά άποψης, συνδυάζοντας την παλαιά, ιερή τέχνη του τυπογράφου με τη σύγχρονη ιδεοληψία του «καλλιτέχνη». Τα όποια του όμως καλλιτεχνικά παράσημα τα κέρδισε κυριολεκτικά με τα χέρια του, δηλαδή με την ασκημένη χειρονακτική του δεξιότητα. Ο γκρινιάρης διαρκώς Στεφανάκις αρέσκεται εντούτοις να συμφιλιώνει: τη χαρακτική με τη ζωγραφική, το λόγο με την εικόνα, τον κόσμο των εικαστικών με τον κόσμο των εργατών της πένας. Την αρχαία, τέλος, παράδοση των χειροκίνητων «θαυμάτων» με την τελευταία τρέλα των μηχανικών μέσων, που μας έχει όλους καταλάβει, κάνοντας μεν ευκολότερη τη ζωή μας, αλλά όχι κατ’ ανάγκην ωραιότερη.
Κι αυτό είναι το ζητούμενο: Να ψάξουμε την ομορφιά όπου κι αν αυτή κρύβεται και να την ξετρυπώσουμε. Κι αυτή η διαδικασία θα μας κάνει καλύτερους και πιο ευτυχισμένους.
Αυτό επιχειρεί και ο Γιάννης Στεφανάκις με την αδρή, εξπρεσιονίζουσα χαρακτική του, με τη γεμάτη βιρτουόζικα ευρήματα ζωγραφική του και με τις πολυάριθμες εκδόσεις του, που συγχρόνως είναι και Objects d’art, πράγματα δηλαδή σπάνια και πολύτιμα στην αγοραία εποχή μας. Γι αυτό κοπιάζει και γι αυτό χαλεύει όπως λένε στην Κρήτη, ο Γιάννης. Για πράγματα δηλαδή ούτε εύκολα, ούτε αυτονόητα. Και γι’ αυτό είναι τόσο πεισματάρης και τόσο γκρινιάρης. Τώρα μάλιστα που το σκέφτομαι καλύτερα, τον δικαιολογώ πλήρως. Μεταξύ μας, δεν υπάρχει άλλος δρόμος…
ΜΑΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ
Ιστορικός και κριτικός τέχνης
Παραμονή Αγίου Δημητρίου 2005
Κείμενο από τον κατάλογο – ειδική έκδοση του περιοδικού Νέο επίπεδο με αφορμή την αναδρομική έκθεση χαρακτικής 1975-2005 στην Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας «Αλ. Κοντόπουλος» τον Φεβρουάριο του 2006 και τον Μάρτιο του 2007 στο «Σπίτι της Κύπρου»
Είναι από κάθε άποψη αξιόλογη η περίπτωση του χαράκτη, τυπογράφου και ποιητή Γιάννη Στεφανάκι. Εκτιμώ αφάνταστα όσους μπορούν στη ζωή να εκφράζονται και να πορεύονται με περισσότερες από μια τέχνες…
Έτσι εγώ θα καταθέσω λίγες γραμμές για τον ομότεχνο μου χαράκτη Γ. Στεφανάκι. Είναι πολύ νέος και αυτοδίδακτος. Αλλά επίμονος, ακούραστος, τολμηρός και από ιδιοσυγκρασία ίσως η όρασή του είναι αντιακαδημαϊκή. Αυτό του δίνει το κλειδί μιας θεματικής διατύπωσης αρκετά ανορθόδοξης και στις συνθέσεις του εμφανίζεται έντονα πρωτότυπος. Αυτό είναι ένα γεγονός σημαντικό γιατί προδιαγράφει εξέλιξη. Στη σύνθεσή του και στον καταμερισμό των τόνων είναι σωστός μέσα στο δικό του πνεύμα. Οι μαύρες του φόρμες έχουν νόημα και ισορροπία. του εξασφαλίζουν δομικά στηρίγματα ικανά να κρατήσουν τα ημιτόνια στην αξία τους. Αυτά όμως είναι σημαντικά για ένα νέο χαράκτη έστω κι αν διαθέτει το ταλέντο του Γιάννη Στεφανάκι. Θα επισημάνω τέλος τη σύνθεση του χαράκτη που απλώνεται με δύναμη εκφράζοντας τις καθημερινές οπτικές εμπειρίες των τυπογραφικών μηχανών, της φτωχογειτονιάς και των ποδηλάτων. Τα τελευταία του έργα έχουν σημαντικές αρετές, που επιτρέπουν να στηρίξουμε και αυξημένες προσδοκίες στην πορεία της χαρακτικής του, της τόσο σίγουρης και ταυτόχρονα τόσο ποιητικής.
Α. ΤΑΣΣΟΣ, 1984
Χαράκτης
Κείμενο από τον κατάλογο – ειδική έκδοση του περιοδικού Νέο επίπεδο με αφορμή την αναδρομική έκθεση χαρακτικής 1975-2005 στην Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας «Αλ. Κοντόπουλος» τον Φεβρουάριο του 2006 και τον Μάρτιο του 2007 στο «Σπίτι της Κύπρου»
Μετά την άποψή μου για τον Γιάννη Στεφανάκι ότι «είναι κατάκτηση της ξυλογραφίας που γίνεται γεννήτρα της τέχνης, που θα μπει αργότερα στην τυπογραφία πριν ακόμη εξελιχθούν τα μηχανήματά της» τώρα ο καλλιτέχνης παρουσιάζει ένα σύνολο εργασίας, χαράξεις πάνω σε ξύλο, πέτρα, τυπογραφικό μελάνι και άλλα εύπλαστα το δικό του «καράτε» που είδαμε στο ατελιέ του, της οδού Αισχύλου και το θέτει σε άλλο είδωμα. Μπορούμε να πούμε ότι ο Στεφανάκις είναι ένας της τέχνης του πρωτόγονου σχεδίου και χρώματος. Η μέθοδός του στη σχεδίαση μορφών, τοπίων και πραγμάτων, αφήνουν ως και ποιητή έκπληκτο για την τεχνική και ποίηση.
Μπορεί να προχωρήσει μόνο μ’ αυτά τα εφόδια για να κοσμήσει την καλλιτεχνική οικογένεια των Ελλήνων που μοχθούν να παρουσιάσουν το πνεύμα της πατρίδας. του εύχομαι του νέου καλλιτέχνη ό,τι αυτός θελήσει για την καλλιτεχνία του.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ, 1984
Ποιητής
Κείμενο από τον κατάλογο – ειδική έκδοση του περιοδικού Νέο επίπεδο με αφορμή την αναδρομική έκθεση χαρακτικής 1975-2005 στην Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας «Αλ. Κοντόπουλος» τον Φεβρουάριο του 2006 και τον Μάρτιο του 2007 στο «Σπίτι της Κύπρου»
ΟΙ ΛΙΤΑΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ
Στα χαρακτικά του Γιάννη Στεφανάκι υπάρχει μια σεπτή λιτανεία σε σκιερό δάσος. Ο χρόνος απλός, πίσω από τα δέντρα, ανεβαίνει μ’ ένα αχνό φως. Γραμμές σταθερές διασταυρώνονται με στίγματα αμφιβολίας, χωρισμοί στους οποίους γινόμαστε μάρτυρες, άδειες φυλλωσιές με αισθηματικές παγίδες. Ένας αγέρας διώχνει τα σύννεφα και τα μετατρέπει σε μια ιερή σκόνη. Εδώ θα κλείσει ο ειρμός και το απόδειπνο.
Το μαύρο είναι ένα γήινο γεγονός στις λιθογραφίες του Γιάννη Στεφανάκι. Οι ζωντανοί γνωρίζουν τη φθορά και την εξορκίζουν με σιγανές δεήσεις. Η λιτανεία ζωντανεύει με σεμνό ρυθμό και συνδέει τα ορατά στοιχεία ενός στοχασμού με την αόρατη βροχή. Αντιστοιχίες γραμμών και θλίψεων, μικρές επιφάνειες φωτός και σκότους, ανάγλυφη προσπάθεια να κερδίσεις την πολύτιμη απαντοχή. στο βάθος της λιτανείας καραδοκεί η ελπίδα ενός αθώου, παιδικού ύπνου.
Ο Γιάννης Στεφανάκις, λιτανεύει με τα χαρακτικά του, σ’ έναν καθαρό και αυστηρό όρθρο. Πολλές φορές κυριαρχεί μια κατάσταση σιωπής για να ετοιμαστεί η ακολουθία. Μια ακολουθία φωτιστική, για τις ελπίδες και τις λύπες, τις αφιερώσεις και τα τάματα της θαλπωρής. Κάτω από τα εγχάρακτα ιερά δέντρα βρίσκει τη στέγη της αγάπης, η τρυφερή περιφρούρηση των μυστικών της ζωής.
ΜΑΤΘΑΙΟΣ ΜΟΥΝΤΕΣ, 1998.
Ποιητής
Κείμενο από τον κατάλογο – ειδική έκδοση του περιοδικού Νέο επίπεδο με αφορμή την αναδρομική έκθεση χαρακτικής 1975-2005 στην Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας «Αλ. Κοντόπουλος» τον Φεβρουάριο του 2006 και τον Μάρτιο του 2007 στο «Σπίτι της Κύπρου»
